Chúng tôi tự hào nhận thấy công tác triển khai đối ngoại địa phương thời gian qua đã ghi trên bản đồ đất nước nhiều dấu ấn đặc sắc, góp phần giúp các địa phương tạo thêm và hội tụ các nguồn lực bên ngoài phục vụ các mục tiêu phục hồi kinh tế - xã hội trước mắt và phát triển bền vững về lâu dài.

Bộ Ngoại giao phối hợp Đại sứ quán Nhật Bản tại Việt Nam và Ban Tổ chức Kỷ niệm 50 năm thiết lập quan hệ ngoại giao Việt Nam - Nhật Bản tổ chức Hội nghị “Gặp gỡ Nhật Bản 2023” (Meet Japan 2023), tháng 11/2023.

Đa dạng hóa các đối tác

Cục Ngoại vụ là đơn vị thường trực của Bộ Ngoại giao về công tác đối ngoại địa phương, công tác chuyên môn của Cục đã có nhiều sự biến chuyển lớn trong hai năm qua, thể hiện trên các phương diện sau:

Về mặt nội dung, với trọng tâm là ngoại giao phục hồi phát triển, chúng tôi cố gắng thiết kế chương trình hoạt động hướng vào các chủ đề mang tính thời sự, phản ánh dòng chảy của thời đại mà mỗi một quốc gia, địa phương và doanh nghiệp đều không thể đặt ngoài lề như tăng trưởng xanh, phát triển bền vững, chuyển đổi số, kinh tế tuần hoàn…

Chúng tôi cũng đẩy mạnh đa dạng hóa các đối tác, một mặt tiếp tục khai thác tốt các đối tác lâu năm, truyền thống; mặt khác, tìm kiếm cơ hội hợp tác với các đối tác mới như các nước ở Trung Đông, Thái Lan, Indonesia, Ấn Độ, Israel…

Bên cạnh đó, đối với các lớp bồi dưỡng cán bộ thuộc Đề án Bồi dưỡng nghiệp vụ đối ngoại và ngoại ngữ, biên phiên dịch cho công chức, viên chức ngoại vụ địa phương giai đoạn 2021-2025, chúng tôi cũng nỗ lực đổi mới, bằng việc đưa vào các chuyên đề mới như “Xây dựng thương hiệu địa phương trong đối ngoại”, “Ngoại giao phục vụ phát triển”…, góp phần nâng cao năng lực tham mưu của cán bộ trực tiếp làm công tác đối ngoại và hội nhập quốc tế ở địa phương trong bối cảnh quảng bá hình ảnh địa phương để phục hồi.

Không chỉ trong tổ chức các sự kiện, mà còn trong các văn bản tham mưu, hướng dẫn các địa phương, nhất là các văn bản góp ý về ký kết thoả thuận hợp tác quốc tế cấp địa phương, Cục Ngoại vụ cũng đề xuất các nội dung hợp tác mới đang là xu hướng nổi trội trên thế giới.

Một điểm nổi bật trong hai năm qua, đặc biệt trong năm 2023, là trong vai trò đơn vị chủ trì xây dựng kế hoạch tăng cường độ “phủ sóng” của Bộ Ngoại giao tại các địa phương, Cục Ngoại vụ đã tổ chức các chương trình làm việc của Bộ trưởng và Lãnh đạo Bộ với nhiều tỉnh/thành trên cả nước và ban hành các Chương trình hợp tác công tác đối ngoại giữa Bộ và các địa phương với nhiều nội dung toàn diện, sâu rộng, thể hiện cam kết mạnh mẽ của Bộ Ngoại giao, với cơ chế đánh giá định kỳ, để nâng cao hiệu quả triển khai, đóng góp thiết thực cho các mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội của địa phương.

Về mặt hình thức, khi dịch Covid-19 được kiểm soát, tạo điều kiện cho việc tổ chức các sự kiện trực tiếp, là cơ hội tốt để chúng tôi phát huy thế mạnh về tổ chức các sự kiện lớn có thương hiệu của Cục Ngoại vụ, Bộ Ngoại giao trong 10 năm qua. Song song với đó, chúng tôi tiếp tục tận dụng nền tảng trực tuyến để tăng độ lan toả. Bên cạnh đó, chúng tôi cũng hỗ trợ các địa phương tổ chức các sự kiện xúc tiến đầu tư, thương mại, du lịch và giao lưu văn hoá.

Một điểm mới là với mạng lưới kết nối rộng lớn, chúng tôi hỗ trợ các địa phương mời và đưa các đoàn khách quốc tế bao gồm đoàn ngoại giao, hiệp hội doanh nghiệp nước ngoài đến địa phương trải nghiệm các sản phẩm thực tế, thương hiệu của địa phương như di sản ở Ninh Bình, vải thiều của Hải Dương và nhãn lồng của Hưng Yên. Việc tỉnh Ninh Bình đề nghị Bộ Ngoại giao hỗ trợ kết nối quốc tế trong suốt hai năm liên tiếp là một sự động viên và tin tưởng rất lớn dành cho chúng tôi.

Bộ Ngoại giao phối hợp với tỉnh Cao Bằng tổ chức Hội nghị “Giới thiệu Cao Bằng” tại Hà Nội, tháng 10/2023. (Nguồn: TTXVN)

Người mở đường, đồng hành tin cậy

Nếu nói đối ngoại là lực lượng tiên phong trong huy động các nguồn lực bên ngoài để phát triển đất nước, thì chúng tôi luôn trăn trở rằng phải làm sao để trở thành lực lượng xung kích để đồng hành, hỗ trợ địa phương, doanh nghiệp một cách hiệu quả nhất. Xung kích có nghĩa là chủ động, khai phá và đi đầu. Đối với Cục Ngoại vụ, không chỉ khi địa phương cần, chúng tôi mới có mặt.

Trong thời gian tới, để nâng cao hiệu quả phối hợp hơn nữa, chúng tôi sẽ cùng địa phương nắm bắt tốt các xu thế vận động, diễn biến của tình hình quốc tế và trong nước, vận dụng sáng tạo chủ trương, đường lối phát triển kinh tế - xã hội và đối ngoại của Đảng vào điều kiện đặc thù của từng địa phương, trên cơ sở đó có kế hoạch, đề án cụ thể với từng lĩnh vực đối ngoại, trong quan hệ với từng đối tác, nhất là các đối tác quan trọng, đối tác tiềm năng đối với phát triển của địa phương, của doanh nghiệp.

Bên cạnh các lĩnh vực công tác truyền thống, chúng tôi cũng sẽ tiếp tục mạnh dạn mở ra các lĩnh vực mới, tìm kiếm các đối tác mới và hướng đi mới có hiệu quả cao hơn, mang lại kết quả thiết thực hơn cho địa phương. Chúng tôi cũng luôn trăn trở, tìm tòi các sản phẩm mới để kết nối quốc tế hiệu quả hơn cho địa phương, cho doanh nghiệp, thúc đẩy tiến triển sau các sự kiện và các cuộc tiếp xúc.

Ông Nguyễn Như Hiếu, Cục trưởng Cục Ngoại vụ, Bộ Ngoại giao.

Với triết lý đồng hành, hỗ trợ và phục vụ, chúng tôi xem thành công của địa phương là niềm vui và động lực trong công tác. Giai đoạn 2022-2023 đã có nhiều khởi sắc so với các năm trước đó nhưng chúng tôi kỳ vọng vào thành công hơn nữa trong những năm tiếp theo, nhất là trong bối cảnh nước rút hiện thực hoá các mục tiêu đề ra trong Đại hội Đảng lần thứ XIII.

Nhân dịp Hội nghị Ngoại vụ toàn quốc lần thứ 21, xin nhắc lại lời căn dặn của Chủ tịch Hồ Chí Minh, Bộ trưởng Ngoại giao đầu tiên của Việt Nam: “Mọi việc thành công bởi chữ Đồng”.

Bộ trưởng Ngoại giao Bùi Thanh Sơn cũng đã quán triệt: “Đối ngoại địa phương chỉ có thể phát huy tốt vai trò của mình khi có sự ủng hộ và đồng thuận của các cấp chính quyền, các ban, sở, ngành tại địa phương cũng như sự chỉ đạo, hướng dẫn, phối hợp và hỗ trợ của các cơ quan trung ương”.

Một giai đoạn phát triển mới với nhiều thắng lợi mới sẽ được cùng xây đắp bởi nỗ lực chung của chúng ta, của Bộ Ngoại giao và các địa phương. Trong niềm hy vọng ấy, với bầu nhiệt huyết của “một đơn vị trẻ”, với ngọn lửa trong trái tim, với một khối óc đầy sáng tạo, Cục Ngoại vụ đã và sẽ luôn là người mở đường, đồng hành tin cậy trên hành trình hiện thực hóa khát vọng phát triển của các địa phương nói riêng và đất nước nói chung.